Drechtsteden gaan met publiek warmtebedrijf vol voor aardgasvrij

In de Drechtsteden is voor het aardgasvrij maken van woningen en gebouwen een centrale rol weggelegd voor een warmtenet. Dat wordt door een 100% publiek warmtebedrijf gestaag doorontwikkeld en uitgebreid. Roosmarijn Sweers en Eric Dieleman van de RES-regio delen hun positieve ervaringen.

Met gepaste trots laten Roosmarijn en Eric, respectievelijk strateeg energietransitie en regisseur warmtetransitie in RES-regio Drechtsteden, een plaatje zien dat inzicht geeft in de ontwikkeling van het gemeentegrensoverschrijdende warmtenet en de onderliggende duurzame bronnen in de regio. ‘Je ziet hoe de infrastructuur zich evenwichtig spreidt over de regio’, wijst Roosmarijn aan. ‘De ringstructuren van het warmtenet bieden een goede basis voor verdere doorontwikkeling.’ Er zijn nu ongeveer 9 duizend woningequivalenten (woningen en andere gebouwen omgerekend naar woningen) op aangesloten, vult Eric aan. ‘De ambitie is dat dat er in 2030 zo’n 25 duizend zijn.’ In totaal moeten in 2050 60.000 woningequivalenten duurzaam worden verwarmd via het warmtenet. ‘Dat is een groot deel van ons woningbestand’, zegt Eric. ‘Voor de rest moeten we elektrische oplossingen zoeken, vaak in de vorm van warmtepompen, of als het echt niet anders kan, hybride warmtepompen met duurzaam gas.’

Warmtenet beperkt elektrificatie

In RES-regio Drechtsteden voeren de zeven aangesloten gemeenten de overgang van aardgas naar duurzame warmte samen uit volgens een voorkeursvolgorde. Daarbij staat direct bruikbare warmte, zoals restwarmte of diepe geothermie via een warmtenet, bovenaan. Pas als die mogelijkheid niet bruikbaar is, komen opties aan de orde waarbij warmte opgewaardeerd moet worden, zoals met warmtepompen. Als ook dat geen oplossing biedt, moet warmte gemaakt worden, via brandstoffen als groen gas of waterstof. Daarnaast denken de Drechtsteden ook na over de meest verstandige infrastructuur. ‘Met het oog op het nu al overvolle elektriciteitsnet is het belangrijk om onnodige elektrificatie van het energiesysteem te voorkomen’, verduidelijkt Roosmarijn. ‘Wij kunnen het warmtenet voeden met direct bruikbare warmtebronnen. Die hebben een veel lagere impact op het elektriciteitsnet dan warmtepompen. Warmtekeuzes van nú bepalen of stroom straks nog beschikbaar is.’

100% publiek warmtebedrijf met meerdere aandeelhouders

Vooruitlopend op inwerkingtreding van de nieuwe Wet collectieve warmtevoorziening, breken veel gemeenten zich het hoofd over hoe een warmtebedrijf in te richten dat, zoals het wetsvoorstel voorschrijft, voor het merendeel in publieke handen is. In de Drechtsteden realiseert het 100% publieke bedrijf HVC het warmtenet. Dat werkt uitstekend, aldus Roosmarijn en Eric. Wat verklaart het succes van deze aanpak? ‘HVC is in handen van een groot aantal gemeenten en waterschappen’, zegt Roosmarijn. ‘Het bedrijf heeft als kerntaak, naast het verduurzamen van het afvalbeheer, de aandeelhoudende overheden te ondersteunen bij de transitie naar aardgasvrij. Er zijn ook volledig publieke warmtebedrijven die in handen zijn van maar één overheid. Onze kracht zit voor een deel in het grote aantal aandeelhouders en de gestructureerde manier waarop wij samenwerken. Wij zijn volledig gericht op het publieke belang, waarbij de politiek op afstand staat. Ik zou dus altijd aanraden een publiek bedrijf met meerdere aandeelhouders in te richten.’

Geïntegreerd bedrijf met overheden als regisseur zonder directe zeggenschap

Ander sterk punt: HVC is een professioneel, geïntegreerd warmtebedrijf. Dat betekent dat het eigenaar is van het warmtenet en de warmte ook produceert, inkoopt en levert. Dat werkt goed, vinden Roosmarijn en Eric. 

In de Drechtsteden is voor het aardgasvrij maken van woningen en gebouwen een centrale rol weggelegd voor een warmtenet. Dat wordt door een 100% publiek warmtebedrijf gestaag doorontwikkeld en uitgebreid. Roosmarijn Sweers en Eric Dieleman van de RES-regio delen hun positieve ervaringen.